Jakie sprawy rozpatrywane są przez sąd lekarski?

Lekarz ponosi odpowiedzialność za naruszenie przepisów etyki lekarskiej i nieprzestrzeganie przepisów związanych z wykonywaniem zawodu lekarza. Najdotkliwszym rodzajem kary, jaka może zostać wymierzona lekarzowi, jest pozbawienie prawa wykonywania zawodu i skreślenie go z listy okręgowej izby lekarskiej. Przyjrzyjmy się, jak wygląda tok postępowania w sprawach dotyczących odpowiedzialności zawodowej lekarzy.

Okręgowy Sąd Lekarski

Pacjent, według którego doszło do naruszenia przez lekarza przepisów związanych z wykonywanym przez niego zawodem, może zgłosić skargę do rzecznika odpowiedzialności zawodowej pełniącego swoją funkcję przy okręgowej izbie lekarskiej. Okręgowa izba lekarska zbiera materiały dowodowe i prowadzi postępowanie wyjaśniające w celu ustalenia, czy lekarz popełnił przewinienie zawodowe. Jeżeli materiały dowodowe to potwierdzają, rzecznik odpowiedzialności zawodowej, występując w roli oskarżyciela, kieruje wniosek o ukaranie do okręgowego sądu lekarskiego będącym sądem I instancji.

Przed okręgowym sądem lekarskim zaczyna toczyć się postępowanie. Jeżeli w wyniku tego postępowania sąd wyda orzeczenie o ukaraniu lekarza, może on odwołać się do sądu II instancji, jakim jest Naczelny Sąd Lekarski.

Jakie sprawy rozpatruje sąd lekarski?

Sąd lekarski rozpatruje sprawy związane z następującymi rodzajami przewinień zawodowych popełnionych przez lekarza:

• naruszenie zasad etyki lekarskiej określonych w Kodeksie Etyki Lekarskiej,
• naruszenie praw pacjenta określonych w Ustawie o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta,
• naruszenie przepisów określających obowiązki lekarza  (głównie ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty).

Są to podstawowe przepisy i zasady, których naruszenia może dopuścić się lekarz. Sąd lekarski przed orzeczeniem wyroku bierze również pod uwagę inne przesłanki mające wpływ na wymiar i rodzaj kary, m.in. skutki czynu, stopień winy, a nawet opinie o lekarzu przed popełnieniem przewinienia zawodowego.

Jakie kary wobec lekarza może orzec sąd lekarski?

Jeżeli sąd uzna lekarza winnego popełnienia przewinienia zawodowego, może wymierzyć mu następujące rodzaje kary:

• upomnienie,
• naganę,
• zawieszenie w  prawie do wykonywania zawodu na okres od 1 roku do 5 lat,
• karę pieniężną,
• zakaz pełnienia funkcji kierowniczych w placówkach ochrony zdrowia na okres 1–5 lat,
• czasowe zawieszenie wykonywania przez lekarza określonych czynności medycznych na okres od 6 miesięcy do 2 lat,
• całkowite pozbawienie prawa wykonywania zawodu skutkujące wykreśleniem lekarza z listy okręgowej izby lekarskiej. W tym wypadku lekarz nie może ponownie ubiegać się o przywrócenie go na ww. listę.

Czym jest Naczelny Sąd Lekarski?

Naczelny Sąd Lekarski jest sądem II instancji. Lekarz, który nie zgadza się z wyrokiem sądu I instancji (okręgowego sądu lekarskiego) może odwołać się do Naczelnego Sądu Lekarskiego. Po otrzymaniu dokumentów odwoławczych zostaje nadany bieg postępowania i toczy się ono już przed Naczelnym Sądem Lekarskim. Zgodnie z przysługującym prawem, Naczelny Sąd Lekarski może podtrzymać orzeczenie sądu I instancji, zmienić je, uchylić w części lub w całości, lub skierować do ponownego rozpatrzenia do sądu I instancji.

W przypadku podtrzymanych lub wydanych orzeczeń przez sąd II instancji, dotyczących kary całkowitego pozbawienia prawa do wykonywania zawodu lub czasowego zawieszenia prawa do jego wykonywania, lekarz ma prawo odwołania się do sądu pracy i ubezpieczeń społecznych. 

Orzeczenie o ukaraniu lekarza zostaje wprowadzone do rejestru prowadzonego przez Naczelną Radę Lekarską.

Jak lekarz może przygotować się do postępowania przed sądem lekarskim?

Sprawy prowadzone przed sądami lekarskimi wymagają gruntownego przygotowania się zarówno pod kątem psychicznym, jak i prawnym. Dla lekarza, przeciw któremu będzie się toczyć postępowanie, może oznaczać to nawet ewentualną możliwość utraty prawa do wykonywania zawodu.

W toku postępowania niezmiernie ważne jest, żeby osoba zaskarżona posiadła wiedzę na temat przysługujących jej w tym czasie praw, aby móc z nich w pełni skorzystać i skutecznie się bronić. Jednym z ważniejszych praw przysługujących lekarzowi jest prawo do ustanowienia pełnomocnika reprezentującego jego interesy w sądzie. Rolę pełnomocnika może sprawować adwokat, radca prawny lub inny lekarz.

Z tego też względu warto skorzystać z usług profesjonalnego obrońcy mającego wiedzę w sprawach medycznych. Adwokat będzie stanowił dobre wsparcie podczas przygotowania się do postępowania. Pomoże także we wdrożeniu efektywnych działań rzutujących w bardzo mocnym stopniu na wynik sprawy.